Przejdź do zawartości

Nowa Demokratyczna Partia Serbii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowa Demokratyczna Partia Serbii
Нова демократска странка Србије
Ilustracja
Państwo

 Serbia

Skrót

НДCC / NDSS

Lider

Miloš Jovanović

Data założenia

26 lipca 1992

Adres siedziby

Belgrad

Ideologia polityczna

chrześcijańska demokracja, narodowy konserwatyzm

Członkostwo
międzynarodowe

Międzynarodowa Unia Demokratyczna

Barwy

ciemnoniebieska, czerwona

Strona internetowa
Vojislav Koštunica

Nowa Demokratyczna Partia Serbii (serb. Nova Demokratska stranka Srbije / Нова демократска странка Србије, НДCC / NDSS) – serbska partia polityczna o profilu narodowo-konserwatywnym oraz chrześcijańsko-demokratycznym[1]. Do 2022 działała pod nazwą Demokratyczna Partia Serbii (serb. Demokratska stranka Srbije / Демократска странка Србије, ДCC / DSS).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Demokratyczna Partia Serbii powstała 26 lipca 1992. Założyła ją grupa prawicowych działaczy Partii Demokratycznej pod przywództwem Vojislava Koštunicy, która dążyła do zawarcia porozumienia z innymi umiarkowanie nacjonalistycznymi ugrupowaniami (w tym Serbskim Ruchem Odnowy). DSS weszła do opozycyjnej wobec Slobodana Miloševicia koalicji DEPOS, w 1992 uzyskała z jej ramienia 18 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym. W kolejnych wyborach z 1993 startowała do parlamentu Serbii samodzielnie, wprowadzając 7 posłów. W 1996 brała udział w tworzeniu opozycyjnej koalicji Razem, wspierała protesty przeciwko nadużyciom wyborczym, później ponownie działała samodzielnie, w 1997 przyłączyła się do bojkotu wyborów parlamentarnych.

W 2000 Demokratyczna Partia Serbii przystąpiła do Demokratycznej Opozycji Serbii. Jej lider z ramienia DOS zwyciężył w wyborach na urząd prezydenta federalnego Jugosławii, pokonując Slobodana Miloševicia. Kontrolowana przez władze komisja wyborcza odmówiła uznania tych wyników. Wywołało to masowe wielotysięczne protesty w całym kraju, w trakcie których 5 października 2000 doszło do zajęcia instytucji rządowych. Ostatecznie 7 października tegoż roku Vojislav Koštunica objął urząd prezydenta Jugosławii.

W wyborach parlamentarnych z 23 grudnia 2000 koalicja DOS zdobyła 176 na 250 miejsc w parlamencie, z czego około 45 przypadło DSS. Jej przedstawiciel stanął na czele parlamentu, partia objęła także teki ministerialne w nowym rządzie Zorana Đinđicia, który powstał w styczniu 2001. Już w sierpniu tego samego roku Demokratyczna Partia Serbii wyszła z koalicji, protestując przeciwko wydaniu ekstradycji Slobodana Miloševicia[2]. W 2002 jej przywódca dwukrotnie kandydował na urząd prezydenta Serbii, uzyskiwał w nich najwięcej głosów, jednak wybory te okazały się nieważne z uwagi na zbyt niską frekwencję. W wyborach w 2003 DSS uzyskała 53 mandaty. Vojislav Koštunica został wybrany w marcu 2004 na nowego premiera, stając na czele koalicji z Nową Serbią, Serbskim Ruchem Odnowy i G17 Plus. W wyborach w 2007 przeprowadzonych po wyjściu tej ostatniej partii z rządu lista wyborcza DSS-NS uzyskała 46 mandatów. W maju 2007 przywódca ugrupowania po raz drugi objął urząd premiera, koalicjantami zostały Partia Demokratyczna i G17 Plus.

Rząd rozpadł się o deklaracji niepodległości Kosowa z lutego 2008. Doprowadziło to do przedterminowych wyborów, w których DSS zdobyła 21 mandatów, przechodząc do opozycji. Pozostała w opozycji również po wyborach w 2012, w których samodzielnie wywalczyła 21 miejsc w parlamencie[1]. Również w 2012 partia wystąpiła z Europejskiej Partii Ludowej, w której posiadała status obserwatora[3].

W wyborach w 2014 DSS nie przekroczyła wyborczego progu i znalazła się poza parlamentem[4]. W konsekwencji po blisko 22 latach kierowania partią z funkcji jej przewodniczącego zrezygnował Vojislav Koštunica, którego czasowo zastąpił Aleksandar Popović[5]. Jeszcze w tym samym roku doszło do kolejnej zmiany przewodniczącego – na czele ugrupowania stanęła Sanda Rašković Ivić. W następnych miesiącach z DSS odeszła grupa jej długoletnich polityków, m.in. Vojislav Koštunica[6], Nenad Popović i Andreja Mladenović.

W 2015 DSS podpisała porozumienie z prawicowym ugrupowaniem Dveri[7]. W wyborach w 2016 wspólna lista wyborcza wprowadziła 13 posłów do Skupsztiny[8]. W sierpniu tegoż roku Sanda Rašković Ivić ustąpiła z funkcji przewodniczącej DSS, kierownictwo partii czasowo przejął Dragan Maršićanin[9], a następnie Miloš Jovanović, którego w maju 2017 wybrano na nowego przewodniczącego[10]. W 2020 DSS nie przekroczyła wyborczego progu[11]. Przed wyborami w 2022 wraz ze środowiskami monarchistów współtworzyła koalicję NADA[12], która w głosowaniu uzyskała 5,5% głosów i 15 mandatów w parlamencie[13]. W maju 2022 ugrupowanie przyjęło nazwę Nowa Demokratyczna Partia Serbii[14]. W wyborach w 2023 NDSS ponownie startowała w ramach koalicji NADA, która dostała 5% głosów (13 mandatów)[15][16].

Wybory do Zgromadzenia Narodowego

[edytuj | edytuj kod]
  • 1992 – 17,9% głosów i 18 mandatów w ramach koalicji DEPOS
  • 1993 – 5,1% głosów i 7 mandatów
  • 1997 – bojkot wyborów
  • 2000 – 64,1% głosów i 45 mandatów w ramach koalicji DOS
  • 2003 – 17,7% głosów i 48 mandatów
  • 2007 – 16,5% głosów i 33 mandaty w ramach koalicji z NS
  • 2008 – 11,6% głosów i 21 mandatów w ramach koalicji z NS
  • 2012 – 7,0% głosów i 21 mandatów
  • 2014 – 4,2% głosów i 0 mandatów
  • 2016 – 5,0% głosów i 6 mandatów w ramach koalicji z Dveri
  • 2020 – 2,2% głosów i 0 mandatów w ramach koalicji Metla 2020[11]
  • 2022 – 5,5% głosów i 8 mandatów w ramach koalicji NADA[13]
  • 2023 – 5,0% głosów i 8 mandatów w ramach koalicji NADA[15][16][17]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Parties and Elections in Europe: Serbia. parties-and-elections.eu. [dostęp 2014-02-04]. (ang.).
  2. ↑ Democratic Opposition of Serbia (Political alliance, Serbia and Montenegro). crwflags.com. [dostęp 2014-02-04]. (ang.).
  3. ↑ DSS napustio Evropsku narodnu partiju. rts.rs, 25 lutego 2012. [dostęp 2014-02-04]. (serb.).
  4. ↑ RIK: SNS osvojila 158 mandata. b92.net, 17 marca 2014. [dostęp 2014-03-17]. (serb.).
  5. ↑ Aleksandar Popović zamenio Koštunicu: A zar je bilo lakih dana?. pressonline.rs, 19 marca 2014. [dostęp 2014-04-13]. (serb.).
  6. ↑ Demokratska stranka Srbije. istinomer.rs. [dostęp 2016-03-11]. (serb.).
  7. ↑ Right-wing movement registers as party. b92.net, 23 października 2015. [dostęp 2016-03-11]. (ang.).
  8. ↑ Commission confirms: DSS-Dveri win seats in new parliament. b92.net, 5 maja 2016. [dostęp 2016-05-05]. (ang.).
  9. ↑ Dragan Maršićanin menja Sandu Rašković Ivić. danas.rs, 2 sierpnia 2016. [dostęp 2016-08-22]. (serb.).
  10. ↑ ОДЛУЧЕНО: Јовановић нови председник ДСС. pravda.rs, 29 maja 2017. [dostęp 2017-06-09]. (serb.).
  11. ↑ a b Укупни резултати избора за народне посланике Народне скупштине, одржаних 21. јуна 2020. године и поновљених на 234 бирачка места 1. јула 2020. године. parlament.gov.rs. [dostęp 2020-07-07]. (serb.).
  12. ↑ DSS: Koalicija NADA će se uskoro proširiti. danas.rs, 25 stycznia 2022. [dostęp 2022-04-19]. (serb.).
  13. ↑ a b Serbia: National Assembly 2022. electionguide.org. [dostęp 2022-04-19]. (ang.).
  14. ↑ ДСС мења име у Нови ДСС, Милош Јовановић изабран за председника. rts.rs, 29 maja 2022. [dostęp 2022-07-16]. (serb.).
  15. ↑ a b Serbia: National Assembly 2023. electionguide.org. [dostęp 2024-01-12]. (ang.).
  16. ↑ a b 51. седница Републичке изборне комисије. parlament.gov.rs, 12 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-12]. (serb.).
  17. ↑ Pogledajte ko su kandidati na listi koalicije NADA – Novi DSS i POKS. danas.rs, 7 listopada 2023. [dostęp 2024-01-12]. (serb.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nowa_Demokratyczna_Partia_Serbii&oldid=72488840”